به طور میانگین هر فرد در طول شبانه روز، باید ۷ یا ۸ ساعت مفید به مغز خود استراحت بدهد و بخوابد. هنگامی که ساعت یا میزان خواب شبانه دچار مشکل شود، اختلال خواب، پایش به موضوع باز میشود.
اختلالات خواب شرایطی هستند که بر توانایی خوب خوابیدن به طور منظم اثر میگذارد. این اختلالات چه برای یک مشکل سلامتی باشد چه به دلیل استرس، روزبه روز شایعتر میشود. اینکه افراد برخی از شبها دچار مشکل شوند کاملا طبیعی است. اما اینکه مرتبا شبها از خواب بیدار شوند یا در طول روز احساس خواب آلودگی کنند، طبیعی نیست.
اختلالات خواب عبارتند از:
گاهی ممکن است افراد به سختی به خواب بروند و تمام طول روز خسته باشند. کمبود خواب روی انرژی، خلق و خو، تمرکز حواس و سلامت تاثیر میگذارد. یکی از دلایل بروز این اختلالات، استرس و اضطراب است. این عوامل هستند که روند خواب را با مشکل مواجه میکنند. کابوس دیدن، حرف زدن یا راه رفتن در خواب از جمله تاثیرات استرس بر خواب است.
مهمترین دلیل بروز اختلال خواب، افسردگی و استرس است. اگر اینها کنترل نشوند، میتوانند عوامل بروز کابوسهای شبانه، حرف زدن و راه رفتن در خواب، شب ادراری کودکان باشد. البته این مشکل ممکن است در بزرگسالان نیز اتفاق بیفتد. از دلایل دیگر و مهم اختلال خواب، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
یکی از دلایل اختلال خواب، میتواند مشکلات تنفسی باشد. انواع مختلف از آلرژیها مانند سرماخوردگی و عفونتهای دستگاه تنفسی، میتوانند نفس کشیدن هنگام شب را دشوار کنند. در نتیجه مشکل در تنفس باعث از دست رفتن خواب باکیفیت میشود.
یکی دیگر از دلایل اختلال خواب، به خصوص در کودکان تکرر ادرار است. این مشکل میتواند به دلیل مصرف زیاد مایعات، عدم تعادل هورمونی، ترس و استرس و فوبیا از تاریکی باشد. البته دلایل دیگری هم هست اما باید بدانید اگر فرد در تکرر ادرار با خونریزی مواجه شد، حتما باید به پزشک مراجعه کند.
اگر فرد در نقطهای از بدن خود درد داشته باشد، باعث میشود خواب راحتی نداشته باشد. از شایعترین این دردها، آرتروز، سندروم خستگی مزمن، فیبرومیالژیا، التهاب روده، سردرد وکمر درد است.
یکی از دیگر دلایل اختلال در خواب، استرس و اضطراب است. معمولا اینها تاثیر بسیار بدی بر بدن دارند. کابوس دیدن و راه رفتن در خواب از جمله تاثیرات منفی است.
علائم و نشانههای اختلال خواب با توجه به نوع این اختلالات، در افراد متفاوت است. علائم اختلالات به طور کلی عبارتند از:
این بیماری مانند هر بیماری دیگری انواع مختلف دارد. که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
پاراسومنیاها از جمله اختلالات خواب محسوب میشوند که موجب حرکات و رفتارهای غیر طبیعی در زمان خواب میشوند. مانند راه رفتن، حرف زدن در خواب، ناله کردن، کابوسهای شبانه، شب ادراری، دندان قروچه کردن و یا فشردن فکها بر روی هم.
به بروز وقفههای تنفسی در خواب آپنهی خواب میگویند. این یک وضعیت پزشکی است چرا که باعث میشود بدن اکسیژن کمتری دریافت کند. همین موضوع باعث میشود شما در طول شب از خواب بیدار شوید.
حمله خواب که با عنوان نارکولپسی نیز شناخته میشود، با حملههای مکرر در طول روز مشخص میشود. در واقع فرد ناگهان احساس خستگی شدید میکند و بدون مقدمه به خواب میرود. این عارضه ممکن است باعث بروز بختک خواب یا همان فلج خواب شود. همچنین موجب میشود شما بالافاصله بعد از بیدار شدن از خواب قادر نباشید حرکت کرده و یا فعالیت فیزیکی انجام دهید. اگرچه حمله خواب میتواند به خودی خود اتفاق بیفتد اما ممکن است با برخی از بیماریها مانند ام اس در ارتباط باشد.
بیخوابی به مشکل در به خواب رفتن و یا پریدن از خواب اشاره دارد. این مورد از شایعترین اختلالات خواب است. این عارضه میتواند پس از سفرهای هواپیمایی و یا استرس و اضطراب همچنین اختلالات هورمونی و بیماریهای گوارشی به وجود بیاید. به طوری کلی بیخوابی کیفیت زندگی و سلامت فرد را دست خوش تغییرات میکند. بیخوابی میتواند مشکلاتی را به وجود آورد. مانند افسردگی، عدم تمرکز، بدخلقی، ضعف عملکرد در محیط کار و یا تحصیل.
این مشکل در میان جوانان و زنان بیشتر دیده میشود. بیخوابی میتواند مزمن باشد و به طور مداوم و حداقل یک ماه اتفاق میافتد. بیخوابی میتواند حدواسط باشد و به صورت دورهای رخ دهد. بیخوابی میتواند موقتی باشد که هربار فقط چند شب ادامه پیدا میکند.
سندروم پای بیقرار، یکی دیگر از انواع اختلالات خواب است. سندروم پا بیقرار یعنی نیاز شدید به تکان دادن پاها. این حس گاهی با حس مور ور شدن و یا سوزش در ناحیه پا همراه است. ممکن است این علائم در شب بیشتر باشد. سندروم پا بیقرار میتواند با مشکل پارکینسون در ارتباط باشد.
در ابتدا برای تشخیص توصیه میشود به پزشک مراجعه کنید. پزشک با معاینه فیزیکی اطلاعاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی جمع آوری میکند.
در مورد درمان نیز باید گفت؛ با توجه به نوع و علت زمینهای درمان نیز متفاوت است. یکی از راهها، درمان پزشکی است. در این روش پزشک با تجویز داروهای خواب آور، مکملهای ملاتونین، داروهای آلرژی، داروهای مربوط به مشکلات سلامتی سعی در درمان دارد.
راه دیگر تغییر در سبک زندگی است. ایجاد تغییرات سبکی زندگی شاید بتواند کیفیت خواب را افزایش دهد و شما را از بیخوابی رها کند. این درمان در کنار درمان پزشکی توصیه میشود. برخی از تغییرات که باید در نظر گرفت:
در آخر، خوابیدن و بیدارشدن در ساعات مشخص کیفیت خواب را بهبود میبخشد.
نظر شما چیست؟ آیا تاکنون دچار بیخوابی شدهاید؟
بیشتر بخوانید: